قومس و اسماعیلیان

نقش قومس در دولت اسماعیلیة نزاری ایران

ایالت قومس، پس از رودبار الموت و قهستان، سومین ناحیه­ای بود که پایگاه‌های نزاریان به صورت گسترده در آن ایجاد شد. استراتژی اسماعیلیان برای تسلط بر یک ناحیه، تصرف قلعه­های آن ناحیه و پایگاه قرار دادن آن قلعه‌ها برای تصرف کل ناحیه بود. در راستای این استراتژی، نزاریان، به رهبری حسن صباح، در 489ق با بهره‌گیری از اختلافات داخلی میان سلجوقیان، توانستند دژ گردکوه و چندین قلعة دیگر را در ایالت قومس به د...

اسماعیلیان ایران و دانش استیفا

دربارۀ دانش استیفا و افراد و گروه‌هایی که بدان پرداخته‌اند هنوز پژوهش چندانی صورت نگرفته است. بر اساس شواهد تاریخی، اسماعیلیان ایران از جمله گروه‌هایی بودند که به این دانش پرداخته‌اند. در مقالۀ حاضر به تنی چند از دانشمندان دورۀ اسلامی پرداخته شده که هر یک به گونه‌ای با اسماعیلیه ارتباط داشته‌اند و آثاری در زمینۀ این دانش نگاشته یا با دانش استیفا آشنایی داشته‌اند.

دست نوشته های اسماعیلیان بدخشان

در دور دست‌ها ، پهلو به پهلوی چین ، باریکه سرزمینی است ،‌‌ بسیار مرتفع ، با کوه‌های آسمان بوس و به هم فشرده‌ ، با معبرهای تنگ دشوار گذر، با زمستان‌های سرد نه ‌ماهه‌ ، برخوردگاه چهار تمدن بزرگ آسیا‌: ایران‌، هند‌، چین و آسیای مرکزی که دورترین نقطه است نسبت به همه‌ی آنها و پناهگاهی است امن برای رانده‌شدگان از سراسر این سرزمین‌ها ،نه تنها کسان که حتی باورها و اندیشه‌های کهن ، نه در کنار‌هم که آمیخ...

اسماعیلیان نزاری، از خشونت تا تجددگرایی

اسماعیلیان و مخالفانشان

سیر تطور فرقه اسماعیلیه و انشعابات درونی آن, راهگشای مطالعه مناسبات اسماعیلیان با مخالفان است. اوج این مناسبات در قرن پنجم و ششم هجری که مصادف با جنگ های صلیبی است تعریف می شود. دشمنی تشیع با این فرقه بیشتر در چارچوب اعتقادی قابل بررسی است, اما مناسبات خصمانه جریان عمومی اهل سنت با آن ها علاوه بر توجیه مکتبی و اعتقادی, بیشتر در بستر سیاسی قابل تإمل است و این بدان علت است که دو جریان فراگیر حامی...

قومس، سیر دگردیسی از شهر به ایالت (یادآوری یک اشتباه)